خطر هک شدن یکی از بزرگترین خطراتی است که همیشه کاربران گوشی های هوشمند و البته کامپیوترها را تهدید می کند. هک شدن چیزی نیست که از بین برود و زمانی برسد که بتوانیم بگوییم دیگر هیچ سیستمی هک نمی شود، چرا که همیشه هکرها برای هک کردن امن ترین سیستم ها نیز راهی را پیدا می کنند. کاری که ما اکنون می توانیم انجام دهیم این است که با نصب آنتی ویروس ها، نرم افزارهای ضد هک، استفاده از روش های اهراز هویت با پسورد و اثر انگشت، قفل کردن فایل های خصوصی، باز نکردن لینک های ناشناخته، قرار ندادن گوشی یا کامپیوتر خود در اختیار دیگران و … از هک شدن سیستم خود جلوگیری کنیم. با تمام اینها باز هم ممکن است به دلیل حرفه ای بودن هکر و یا سهل انگاری ما، کامپیتور و یا گوشی هوشمندمان  هک شود. اما سوالی که پیش می آید این است که بعد از هک شدن چه کاری باید انجام داد؟ ما در این مطلب قصد داریم ضمن پاسخ به این سوال و بررسی اقدامات لازم بعد از هک شدن، چند راهکار برای مقابله با هک شدن را نیز معرفی کنیم.

از کجا بفهمیم هک شدیم؟

قبل از هر اقدامی باید این را بفهمیم که آیا اصلا کامپیوتر یا موبایل ما هک شده است یا نه ؟ ما پیش از این در رابطه با شناسایی علائم هک شدن و اشتباهاتی که باعث هک شدن می شود به طور مفصل صحبت کرده ایم و در اینجا به طور خلاصه به آنها اشاره خواهیم کرد.

به طور کلی هک شدن موبایل، تبلت، کامپیوتر و یا لپتاب، یک سری نشانه هایی دارد که با توجه به آن ها می توان احتمال داد که شاید دستگاه شما هک و اطلاعات آن در اختیار دیگران قرار گرفته باشد. در ادامه به چندتا از نشانه های هک شدن اشاره کرده ایم. البته به این نکته توجه داشته باشید، که نمی توان گفت با ظاهر شدن این نشانه ها به طور صد در صد سیستم شما هک شده است و این نشانه ها تنها احتمال هک شدن را بالا می برد.

برخی نشانه های هک شدن

• نصب بازی و یا نرم افزار جدید که باعث کاهش سرعت سیستم شما شده است.
• تغییر در عملکرد و به خصوص کند شدن سیستم، پس از اینکه آن را در اختیار دیگران قرار داده اید.
• تخلیه سریع شارژ باتری گوشی، تبلت و یا لپتاب نسبت به گذشته
• کند شدن عملکرد بعضی از نرم افزار های خاص مثل اینستاگرام و تلگرام
• استفاده از توان CPU و رم توسط دستگاه، در زمانی که هیچ برنامه خاصی را اجرا نکرده اید.
• ارسال و دریافت پیامک و یا پیام های شبکه اجتماعی به طور ناخواسته
• و به طور کلی هر عملی که شما را مجاب کند که احتمالا هک شده اید.

همانطور که گفتیم مواردی که در بالا ذکر شد، تنها در حد یک احتمال هستند و نمی توان به طور صد در صد به آن ها اطمینان کرد. با این وجود هر عملی که شما را مشکوک به هک شدن کرد، می تواند نشانه ای از هک شدن شما باشد و برای اطمینان لازم است که اعمال لازم بعد از هک شدن را انجام دهید.

کارهایی که بعد از هک شدن لازم است انجام دهید

معمولا اقداماتی که بعد از هک شدن باید انجام داد، بسیار کم هزینه هستند و یا اصلا هزینه ای ندارند و به همین خاطر توصیه میکنیم، هنگامی که به هک شدن سیستم خود مشکوک شدید، حتما بخشی از این اقدامات و اگر مقدور است تمام آن ها را انجام دهید. در ادامه اقدامات لازم بعد از هک شدن را معرفی کرده ایم.

سیستم خود را ایزوله کنید

یکی از اولین اقدامات بعد از هک شدن ایزوله کردن سیستم می باشد. ایزوله کردن به این معناست که دستگاه مشکوک به هک را از شبکه خارج کرده و تا زمانی که خطر هک شدن برطرف نشده، هیچ دستگاهی را به آن متصل نکنیم. این اقدام باعث می شود تا خطر هک به سایر سیستم ها سرایت نکند. همچنین این روش را هنگامی که گوشی یا کامپیوتر شما به ویروس آلوده است نیز می توانید انجام دهید و از بیشتر شدن خسارات جلوگیری نمایید.

از اطلاعات مهم خود فایل پشتیبان تهیه نمایید

تهیه یک فایل پشتیبان از داده های مهم، یکی از مهم ترین اقدامات بعد از هک شدن می باشد. این کار باعث می شود که اگر مجبور به پاک کردن حافظه دستگاه شدید و یا فرد هکر این کار را انجام داد، اطلاعات ضروری و مهمتان از دست نرود.

در اینجا باید بدانید که تنها از فایل هایی پشتیبان تهیه کنید که از آلودگی نداشتن آنها مطمئن باشید. چرا که فایل های آلوده خطر هک شدن مجدد را افزایش می دهند.

دستگاهتان را اسکن نمایید

بعد از هک شدن یا بهتر است بگوییم بعد از مشکوک به هک شدن، گوشی یا کامپیوتر خود را با یک برنامه ضد هک و ضد ویروس اسکن کنید. در این مورد هم باید مطمئن باشید که برنامه ای که می خواهید از آن استفاده نمایید، یک ابزار مطمئن و به روز باشد.

اگر شما به هک شدن کامپیوتر خود مشکوک هستید، بهتر است حافظه آن را جدا کرده و به عنوان یک حافظه اکسترنال در یک کامپیوتر دیگر که دارای ابزار اسکن بدافزارهاست، قرار دهید. سپس با استفاده از کامپیوتر دیگر، می توانید حافظه سیستم خود را برای یافتن بدافزارها اسکن کنید.

در حالت کلی نیز توصیه می کنیم برای اسکن دستگاهی که به هک شدن آن مشکوک هستید، از سیستم دیگری استفاده کنید که مطمئن هستید برنامه بروز رسانی شده ضد بد افزارها روی آن نصب شده است.

حافظه سیستم را به طور کامل پاک نمایید

چنانچه با اسکن کردن دستگاه خود، به نتیجه دلخواهتان نرسیدید و هنوز هم فکر می کنید دستگاهتان هک شده است، حافظه سیستم خود را پاک کنید. این کار از آخرین اقداماتی است که بعد از هک شدن باید انجام دهید.پیشنهاد می کنیم که حافظه داخلی و خارجی را نیز پاک نمایید و یک سیستم عامل جدید را جایگزین سیستم عامل پیشین خود کنید.

در گوشی ها و تبلت ها، می توانید از قابلیت بازگشت به تنظیمات کارخانه استفاده نمایید و برای انجام این عملیات، به یاد داشته باشید که گزینه پاک کردن حافظه داخلی و خارجی گوشیتان را نیز فعال کرده باشید تا همه چیز به حالت اولیه خود بازگردد.

برای از دست ندادن اطلاعات مهم موجود در حافظه سیستم خود نیز، همانطور که گفتیم از آنها فایل پشتیبان تهیه نمایید.

کامپیوتر خود را Restore نمایید

چنانچه دستگاهی که مشکوک به هک شدن آن هستید کامپیوتر است، می توانید از بخش Restore آن را به حالت قبل برگردانید. در صورتی برای کامپیوتر خود نقطه بازگشتی تعریف کرده باشید می توانید با استفاده از خاصیت Restore سیستم خود را به نقطه ای که تعیین کرده اید، بازگردانید. با این کار تمام فایل ها و برنامه هایی که بعد از تاریخ تعیین شده روی کامپیوترتان نصب شده است، پاک می شوند.

یک ضد بدافزار و یا آنتی ویروس مطمئن نصب نمایید

بعد از انجام مراحل گفته شده و برگرداندن دستگاه خود به حالت اولیه، یک ضد بدافزار و یا آنتی ویروس مطمئن برروی گوشی یا کامپیوتر خود نصب نمایید. این برنامه ها حتما باید به روز رسانی شده باشند تا بهترین عملکرد را داشته باشند. پس از نصب برنامه مناسب، سیستم خود را اسکن نمایید. بعد از آن فایل های پشتیبان مورد نیاز خود را وارد سیستم کنید و دوباره آن ها را نیز اسکن نمایید. اکنون کار تمام است و می توانید با خیالی آسوده از گوشی یا کامپیوتر خود استفاده کنید.